Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 r. przy ul. św. Anny w Toruniu. Kopernikowie pochodzili ze Śląska z wsi Kopernik. Kopernik był prawnikiem, urzędnikiem, dyplomatą, lekarzem, niższym duchownym katolickim, doktorem prawa kanonicznego, zajmował się również astronomią i astrologią, matematyką, ekonomią, strategią wojskową, kartografią i filologią.
W roku 1491 bracia rozpoczęli studia na Akademii Krakowskiej, Mikołaj Studia ukończył w 1495 r, bez uzyskania żadnego tytułu, gdyż utrudniłoby to kontynuowanie nauki we Włoszech, dokąd wyjechał z bratem dzięki wsparciu finansowemu Łukasza Watzenrodego.
Dzięki staraniom wuja Łukasza w 1496 r. rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie w Bolonii, 20 października 1497 roku Kopernik pełnoprawnie objął Kanonię Warmińską, co zapewniło mu utrzymanie do końca życia. W 1500 r. odbył wraz z bratem Andrzejem Kopernikiem podróż do Rzymu, gdzie wygłosił kilka prywatnych wykładów. Tam, w nocy z 5-tego na 6-tego listopada 1500, obserwował zaćmienie Księżyca.
W 1501 r. Kopernik na krótko powrócił na Warmię, po czym 28 sierpnia 1501 uzyskał zgodę Kapituły Warmińskiej na rozpoczęcie kolejnych studiów medycznych na Uniwersytecie w Padwie, kontynuując studia prawnicze. Latem 1503 r. dobiegał koniec jego studiów i podjął się on obrony doktoratu z prawa kanonicznego na Uniwersytecie w Ferrarze – pomyślny egzamin doktorski odbył się 31 maja 1503 roku.
Mikołaj Kopernik powrócił do Polski pod koniec 1503 r. Brał udział prawie we wszystkich czynnościach dyplomatycznych i administracyjnych biskupa, uczestniczył m.in. w zjazdach stanów Prus Królewskich. Najprawdopodobniej był obecny na koronacji Zygmunta I Starego w Katedrze Wawelskiej 7 stycznia 1507 r., natomiast w 1509 r. uczestniczył w sejmie krakowskim.
Kiedy wybuchła wojna polsko-krzyżacka 1519–1521, Kopernik został oddelegowany do nieskutecznych negocjacji z Wielkim Mistrzem Zakonu Krzyżackiego. Kopernik dostał zadanie obrony Zamków na Warmii. Król w końcu listopada 1520 r. nadesłał posiłki – stu zbrojnych pod dowództwem Henryka Peryka z Janowic. Kopernik zwracał się także o pomoc do Jana Scultetiego z Elbląga, którą uzyskał i dzięki temu udało się obronić miasto. 16 stycznia 1521 roku około 5 tys. żołnierzy pod dowództwem Wielkiego Mistrza Albrechta otoczyło Olsztyn, lecz miasto zostało zaatakowane dziesięć dni później Najprawdopodobniej liczący około setki żołnierzy oddział krzyżacki pod dowództwem brata Wilhelma von Schaumberga podjął próbę szturmu grodu w rejonie Bramy Młyńskiej. Atakującym udało się wyrąbać boczną furtę w bramie — chcieli w ten sposób odwrócić uwagę obrońców i zająć blanki. Ostatecznie Olsztyn został obroniony.
Po powrocie do Fromborka Kopernik zajął się nauką. Według ówczesnych biografów żył bardzo skromnie. W 1543 r. zostało wydane dzieło ,,O obrotach sfer niebieskich” Astronom zmarł przed 21 maja 1543 r.
